6 października 2021 18:10
Biała lista podatników VAT i zawiadomienie ZAW-NR
Choć biała lista funkcjonuje już od 1 września 2019 warto przypomnieć sobie kilka związanych z nią zagadnień. Wykaz informacji o podatnikach powstał po to, aby ułatwić przedsiębiorstwom weryfikację swoich kontrahentów, szczególnie tych nowych. Tzw. „biała lista” pozwala na sprawdzenie czy podmiot, z którym przeprowadzamy transakcje gospodarcze jest czynnym/ zwolnionym podatnikiem VAT, czy został wykreślony z rejestru lub przywrócony do niego (wykaz wskazuje również podstawy prawne). Co najważniejsze, dzięki białej liście zweryfikujemy czy numer rachunku bankowego podany przez kontrahenta na fakturze równa się temu, który został wpisany do wykazu. Elektroniczny wykaz podmiotów prowadzi Szef Krajowej Administracji Skarbowej (Art. 96b Ustawy o podatku od towarów i usług). Weryfikację można przeprowadzać na konkretny dzień, nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym sprawdzamy dany podmiot.
Konsekwencje wykonania przelewu na rachunek bankowy spoza białej listy.
Zgodnie z Art. 19 Prawa przedsiębiorców podmioty są zobowiązane do dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego, gdy spełnione są łącznie dwa poniższe warunki:
-
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca
-
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Należy dodać, iż nie wszystkie numery rachunków bankowych są wykazywane na białej liście. W objaśnieniach Ministerstwa Finansów znajdziemy obszernie opisane wyjątki, do których należą, m. in. rachunki wirtualne, rachunki cesyjne, rachunki podmiotów zagranicznych itp. Link do objaśnień pozostawiam na dole.
Gdy przedsiębiorca nie zastosuje się do przepisów i wykona przelew na rachunek bankowy spoza białej listy, utraci możliwość zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów (bądź będzie musiał zwiększyć przychód w podatkach dochodowych CIT i PIT) oraz dodatkowo będzie odpowiadał solidarnie wraz z kontrahentem w podatku VAT. Odpowiedzialność solidarna w podatku VAT polega na odpowiadaniu solidarnie całym swoim majątkiem wraz z kontrahentem za jego zaległości podatkowe w części proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę lub świadczenie usług której dotyczyła płatność. Od odpowiedzialności solidarnej uwolni się podatnik, który wykonał przelew na rachunek spoza białej listy, ale z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Dodatkowa procedura przy wykonywaniu przelewów zajmie chwilkę, a pozwoli na wczesne wykrycie rachunków bankowych, na które nie powinniśmy przelewać płatności. Jeśli jesteśmy biurem rachunkowym, a przelewów dokonuje klient, należy koniecznie przypomnień mu o obowiązku dokonania należytej staranności w tym zakresie. Może zdarzyć się sytuacja, że kontrahent nie wie, o wykreśleniu z rejestru i wystarczy go powiadomić, aby zgłosił odpowiednią aktualizację danych. Zmianę danych aktualizuje się na formularzach NIP-8 (podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego), NIP-2 (spółki cywilne) lub NIP-7 (osoby fizyczne prowadzące działalność nie podlegającą rejestracji w CEIDG), a także aktualizując wpis w CEIDG (osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą).
Złożenie zawiadomienia ZAW-NR zniweluje negatywne konsekwencje
Jeśli jednak zapłaciliśmy na rachunek bankowy spoza białej listy mamy jeszcze jedno wyjście, aby uniknąć negatywnych konsekwencji. Możemy złożyć do Urzędu Skarbowego (elektronicznie przez e-Urząd Skarbowy lub w formie papierowej) zawiadomienie ZAW-NR o zapłacie należności na rachunek bankowy inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu na białej liście. Zawiadomienie należy złożyć do urzędu skarbowego właściwego dla podatnika , który wykonał przelew. Czas na złożenie ZAW-NR to 7 dni od daty zlecenia przelewu. Z uwagi na obowiązujący stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii w związku z COVID-19 mamy aż 14 dni od daty zlecenia przelewu. W ramach ciekawostki dopowiem, że przy wprowadzaniu przepisów termin ten wynosił 3 dni.
Kto może złożyć zawiadomienie ZAW-NR
Zawiadomienie ZAW-NR może złożyć podatnik lub osoba trzecia. Nie musi posiadać UPL-1, wystarczy pełnomocnictwo ogólne PPO-1 lub szczególne PPS-1. W przypadku udzielenia takiego pełnomocnictwa należy pamiętać o uiszczeniu opłaty skarbowej.
Linki
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
Objaśnienia podatkowe z dnia 20 grudnia 2019 r. wykaz podatników VAT
Powrót