10 stycznia 2022 13:08

Flash podatkowy. Polski Ład a oświadczenie PIT-2. Zmiany w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych

Z uwagi na ostatnie zamieszanie, jakie wywołały przepisy, tzw. „Polskiego Ładu” w zakresie podatku PIT postanowiłam napisać Wam króciutki post. Będę opierać się tutaj przede wszystkim na dwóch aktach prawnych:

• Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw oraz
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych

Skąd wynika zamieszanie

PIT-2 jest oświadczeniem pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jest to dokument, który najczęściej wypełniamy w pierwszych dniach pracy. Jak pokazało życie, nie wszyscy pracownicy wypełnili takie oświadczenia i w tym roku szczególnie odczuli skutki. Wzór formularza znajdziecie pod poniższym linkiem:

Formularze podatkowe

Treść oświadczenia brzmi następująco:

„Niniejszym określam płatnika: (nazwa pełna zakładu pracy) jako właściwego do zmniejszania miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (przepis się zmienił, więc formularz również powinien ulec aktualizacji ), gdyż:

• nie otrzymuję emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
• nie osiągam dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
• nie otrzymuję świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• nie osiągam dochodów, od których jestem obowiązany(-na) opłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy, tj. dochodów: z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ustawy, z najmu lub dzierżawy.

W objaśnieniach i pouczeniach do oświadczenia czytamy:

• oświadczenie należy złożyć płatnikowi przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym,
• oświadczenia nie składa się, jeżeli stan faktyczny wynikający z oświadczenia złożonego w latach poprzednich nie uległ zmianie,
• jeżeli podatnik powiadomi zakład pracy o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia, zakład pracy nie zmniejsza zaliczki w wyżej określony sposób,
• za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy i przez to narażenie podatku na uszczuplenie grozi odpowiedzialność przewidziana w Kodeksie karnym skarbowym.

PIT-2 złożony przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w nowym roku pozwalał kadrowym na odliczenie kwoty zmniejszającej podatek już od nowego roku. Jeżeli jednak spóźniliśmy się ze złożeniem takiego oświadczenia i złożyliśmy je po otrzymaniu pierwszego wynagrodzenia w nowym roku, wówczas kadrowe rozpoczynały odliczenie kwoty zmniejszającej podatek dopiero od początku następnego roku podatkowego.

Całe zamieszanie wynika właśnie z tego powodu, iż okazało się, że nie wszyscy pracownicy składali oświadczenia pracodawcom. Ci, którzy to zrobili i stan faktyczny na rok 2022 nie uległ zmianie nie muszą nic robić – PIT-2 złożony rok lub kilka lat temu nadal obowiązuje. Jeśli jednak nie pamiętacie lub nie jesteście pewni, czy taki dokument wypełnialiście, zapytajcie swoją kadrową. Tym bardziej, że od roku 2022 zaliczka na podatek nie jest już pomniejszana o część składki zdrowotnej (do końca 2021 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosiła 9% podstawy wymiaru - odliczeniu od podatku podlegało 7,75%, natomiast 1,25% nie można było odliczyć). Kwota zmniejszająca podatek wynosi 425,00 zł miesięcznie, więc warto się tym zainteresować.

Tzw. ulga dla klasy średniej

Tzw. ulga dla klasy średniej polega na odliczeniu od dochodów kwoty, która jest ustalana indywidualnie w oparciu o wysokość uzyskanych przychodów. Przysługuje wyłącznie osobom fizycznym osiągającym dochody z umowy o pracę oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą. Oczywiście, nie wszyscy skorzystają z ulgi – decyduje o tym również kryterium dochodowe, a w przypadku przedsiębiorców również forma opodatkowania (ulga przysługuje tylko osobom fizycznym będącym na skali podatkowej). Wyliczone kryterium dochodowe jest następujące:

• zarobki miesięczne brutto od 5 701 zł do 11 141 zł,
• zarobki roczne brutto od 68 412 zł do 133 692 zł – jeśli rocznie przekroczymy kwotę 133 692 zł lub zarobimy mniej niż 68 412 zł wówczas ulga nam nie przysługuje.

Ulga przysługuje nam automatycznie – co miesiąc pracodawca będzie nam tę ulgę naliczał – nie musimy składać żadnego dodatkowego wniosku. Musimy sobie jednak odpowiedzieć na pytanie, czy będziemy rzeczywiście łapać się do wymienionych wyżej przedziałów. Jeśli w jakiś sposób „wypadniemy” z tych widełek, wówczas przy zeznaniu rocznym będziemy musieli całą kwotę wynikającą z ulgi oddać. Natomiast jeśli teraz złożymy wniosek o nienaliczanie ulgi, będziemy mogli jeszcze z niej skorzystać przy zeznaniu rocznym. Co ważne, rozliczanie wspólnie z małżonkiem nie przekreśla nam korzystania z ulgi:

• każdy małżonek pod warunkiem, że połowa rocznych, łącznych uprawniających do ulgi przychodów małżonków, mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł lub
• ten małżonek (a także każdy z nich indywidualnie), którego przychody mieszczą się we wskazanym przedziale.

Rozporządzanie napisane na kolanie

Wątpliwe przepisy, przepychanka i zrzucanie winy na kadrowych i księgowych – tak rozpoczęliśmy rok 2022. Prawdopodobnie z uwagi na krzyk, jaki podniosło kilka grup społecznych w związku z niższymi wynagrodzeniami wypłaconymi w styczniu 2022 ministerstwo postanowiło napisać na kolanie jeszcze kilka przepisów. Zmiany, które wprowadza świeżutkie jak bułeczka Rozporządzenie rozgrzały do czerwoności doradców podatkowych, którzy uważają, że takich zmian można dokonać tylko w drodze ustaw. Na ten moment nie chcę wdawać się w szczegóły, zatem skupmy się na wprowadzonych przepisach.

Komunikat Ministerstwa:

Zaliczki na podatek dochodowy, pobierane przez płatników po 8 stycznia 2022 r., powinny być obliczane w sposób opisany w rozporządzeniu. Wysokość zaliczki za styczeń u pracowników czy zleceniobiorców osiągających miesięczny dochód do 12 800 zł brutto, powinna być pobierana w wysokości nie wyższej, niż kwota zaliczki obliczanej na zasadach działających do 31 grudnia 2021 r.

Pobranie zaliczki na podatek dochodowy w wyższej wysokości, skutkować będzie po stronie płatnika obowiązkiem niezwłocznego zwrotu podatnikowi zaistniałej różnicy.

Tym samym, pracownicy będą otrzymać stosowne korekty od płatników, jeżeli wypłacone wynagrodzenia nie uwzględniały metodyki pobierania zaliczek na podatek dochodowy, opisanej w rozporządzeniu.

Co to dla nas oznacza? Rozporządzenie nakazuje wyliczenie zaliczki na podatek PIT wg nowych przepisów. Ministerstwo przesuwa pobór i wpłatę zaliczki na podatek PIT, ale jest to zależne od wysokości zaliczki. Wyższa zaliczka niż ta wyliczona w roku 2021 przesuwa nam termin zapłaty. Trwa to do momentu, aż zaliczka z roku 2022 będzie niższa niż ta z roku 2021. Dodatkowe kryterium to dochód - przesunięcie będzie stosowane u podatników których wynagrodzenia nie przekraczają miesięcznie 12 800 zł brutto. Jeżeli natomiast pracodawca nie przekazał jeszcze zaliczki styczniowej do urzędu skarbowego musi dokonać jej zwrotu podatnikowi.

Więcej na temat obliczania zaliczki: Zaliczka PIT

Więcej na temat ulgi możecie doczytać pod linkiem: Ulga dla klasy średniej

Całą treść Rozporządzenia znajdziecie tutaj: Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych

Podsumowując, Polski Ład od początku roku nie daje nam o sobie zapomnieć. Musimy jednak pamiętać o tym, że nasze kadrowe nie są naszymi wrogami. Jeśli o czymś ich nie poinformujemy to nie będą o tym wiedziały. Zawsze możemy do nich napisać i się upewnić – kto pyta, nie błądzi. Bądźmy też dla nich wyrozumiali – Ministerstwo oczekuje priorytetowych korekt ze strony osób, które naliczają wynagrodzenia w okresie, który jest bardzo trudny w działach finansowych. Ustawodawca powinien zacząć od prawidłowego konstruowania prawa – dzięki temu uniknęlibyśmy wielu nieporozumień.